NAVENDA NÛÇEYAN – Komisyona Ziman, Perwerde û Çandê ya KNK’ê, diyar kir ku divê hemû kurd xwedî li zimanê xwe derkevin, fêr bibin û di her warekî jiyanê de bikar bînin. Komîsyonê her wiha bang il dewleta Tirkîye û Îranê jî kir ku rêzê ji zimanê Kurdan bigirin, di fermîyetê da qebûl bikin, di sîstemê perwerde û îdarî da cih bidine Kurdî û bikin zimanê duyemîn yê fermî.

Komisyona Ziman, Perwerde û Çandê ya KNK’ê bi rasthatina 21’ê Sibatê Rojava Zimanê Dayikê ya Cîhanê daxuyaniyek weşand. Di daxuyaniyê de ev roj li hemû kesî hate pîrozkirin û bi taybetî ji gelê kurd hate xwestin ku têkoşîna ziman bilind bikin.

Daxuyanî wiha ye:

”Bi bîrhatina vê rojê gotina me ya pêşîn ji bo Kurdan bi xwe ye. Lewma pêwîst nake ku bikevine kûrahîya manaya rojê. 21’ê Sibatê çi ye, çi roj e û boçi tête bîrînan! bi giştî tête zanîn. Bi rasparde ya UNESCO yê li sala 1999’ê bûye rojeke navneteweyî û ji 2000’ê were jî tête bîranîn. Armanca YN û UNESCO’yê bi îlankirina vê rojê ew e ku rêz li makzimanî bête girtin. Her netewe, her xelk, her dewlet rêzê li makzimanên xwe bigirin.

Îro makziman hene ku ber bi windabûnê ve ne. Makziman hene ku ji ber zor û zulmê hatine birîndarkirin, hatine lawaz kirin. Makziman hene li ser wan polîtîka birandêr û asîmîlasyonîst tête bi kar înan. Zimanê Kurdî yêk ji wan zimanan e ku zulmeke nedîtî lê hatîye kirin ji alîyê dagîrkerên Kurdistanê ve. Qedexetî û bêdadîya bi serê zimanê Kurdî hatîye înan bi serê çu zimanan nehatîye li dinyayê. Li ser zimanê Kurdî metod û teknîkên jenosîdal hatine bi kar înan. Digel vê zor û zulma dijwar jî zimanê Kurdî li ber xwe da û her bi çi rengî be xwe gihande roja îro û xwe ji mirinê rizgar kir. Lê hêj jî ew tehlîkeya li ser Kurdî bi temamî nehatîye berteref kirin. Gerçî Kurdî li Kurdistana Federal [Başûr] zimanê fermî yê perwerde û dewletê ye û eve herwisa serkevtinîya zimanê Kurdî ye jî. Herweha li[Rojava] bi hersê kantonê xwe ve jî Kurdî “de facto” bûye zimanê perwerdeyê û rêvebirîya îdarî û formekî fermî wergirtîye. Lê li rojhilat û bakur hêj jî ji fermîyetê dûr e, mixabin hê di nav sîstemê perwerde û îdarî da nîne û hem dewleta Tirkîye, hem jî ya Îranê bi çu newilî rê nadine vî mafê Kurdî û rêzê li makzimanê Kurdan nagirin. Bi her halî zimanê Kurdî wekî makzimanê Kurdan li wan mîna şîrê maka wan helal e û ji ber vê hêza xwezayî jî li ber xwe dide û xwe dide jîyandin.

Lê belê, bi taybetî li bakur û li dîaspora tarawge yê xemsarîya Kurdan bi xwe heye beramberî makzimanê xwe. Eve pirsgirêkeke mezin e û hêj jî berdewam e. Li bakur û dîasporayê Kurd bi xwe rêzê li makzimanê xwe nagirin. Reftar û polîtîka dewleta Tirkîyeyê kivş e û rê li ber perwerdeya bi Kurdî digire. Lê bi têkoşîna salan imkan û rêyên bi kar înana makzimanî jî zêde bûne. Digel vê jî Kurd beramberî makzimanê xwe xemsar in û eve niyeta wan çi dibe ferq nake beramberî makzimanê xwe bêrêzî ye. KNK di vê 21ê Sibata 2015ê da dîsan ve dubare bangî Kurdan dike ku rêzê li makzimanê xwe bigirin. Eve jî bi kar înanê dibe. Yên dizanin divêt biaxivin û bi kar bînin, yên nizanin jî dikarin fêr bin. Êdî dev ji hemaseta sloganîyê berdin û bi kar înanê rêzê li makzimanê xwe bigirin, bihayê makzimanê xwe bi xwe bizanin û bilind bikin ku dijmin jî vê yêkê bibîne. Yên ku rêzê li makzimanê xwe negirin bila li hêvîya rêzgirtina ji alîyê dijmin ve jî nebin.

Helbet bi helkefta vê rojê em bangî dewleta Tirkîye û Îranê jî dikin ku rêzê li makzimanê Kurdan bigirin, di fermîyetê da qebûl bikin, di sîstemê perwerde û îdarî da cih bidine Kurdî û bikine zimanê duyemîn yê fermî yê dewletê. Lê karê sereke yê Kurdan bi xwe ye. Berî herkesî tu rêzê li makzimanê xwe bigire ku rêz li makzimanê te bête giritin.

21ê Sibatê, Roja Makzimanan li Cîhanê, bila li hemû makzimanan û herwisa li makzimanê Kurdan zimanê Kurdî jî pîroz be. Lê eve têrê nake: Rêzê li makzimanê xwe bigire!. Eve jî bi kar înanê dibe!.”

(aq)

ANHA