Tolga Taniş / 02.08.2015 Yekşem /Hurriyet

Her tişt çendî zû pêk hat, ne wisa?

Çawa ku ji bo nivşên Geziyê ku salên 90 nejiyayî, nizane piştgiriya kê bike, di divêtiya ji bavê dewlet e, pirsînê de mayî, wek bernameyeke oryantasyonê hatibe amadekirin,

Mîna paşxana tiştên li Tirkiyê tên jiyîn ku xwe digihîne Washîngtonê, ev çîrok ji rastiya wê ya tê sêwirandin hê berfirehtir e. Lê hetanî ji min bê, ezê bi awayekî kurt ragîhînim.

Yê ku cara yekem karta kurd li ber çavan raxist Washington bû

Dema Tirkiye piştgiriyeke çalak neda koalisyonê û di bikaranîna Încirlikê de bêdil ma, Obama got; „ku wisa ye“ û enîşkek dijber nişanê Enqerê da, di cotmeha 2014an de ku parastina Kobanî bi dijwarî dihat domandin, alîkariya çekên ji hewa ve gihand YPG ya berdewamiya PKK.

Erdogan di wê baweriyê de bû ku ji ber têkiliya hevalbendî û di vî şerî de pêdiviya Amêrikayê bi Tirkiyê hebe. Le ev nebû û her roja derbasbû jî têkiliya di navbera YPG û DYA hê kûrtir bû.

Erdogan ji ber vê rastiyê û li herêmê pêşveçûnên lihevkirina bi Îranê re plana xwe guherî.

„Baş e, ez jî heme“ got û balafirgeha Încirlikê vekir.

Lê dema wî ev kir, bi surkontrê bersiva kontrûna Obama da.

Û dest pêkir li PKKe ya ku hêza bingehîn a li pişta YPG û di nava refê wê de li dij Daişê şer dikir, da.

Gelo Washingtonê nekanî rastiya pêkhatina tişteke wiha bibîne?

Dema mirov li ser tevêpevçûnanbûyîna Tirkiyê difikire, dipirse; ma ji bo Încirlîkê ev hêja bû?

Bersiv tune.

Kêr jî nikane devê wan veke.

Di cihê bersivên rasterast de, yên nêzên rêvebiriyê (vê kirina) xwe diparêzin.

Digotin „Serkarî nedizanî ku wê Erdogan tiştek wiha bike!“

Heta David Phillips ê ji zanîngeha Columbia ku gelek ketibû nava hevdîtinên pêvajoya çareseriyê, di hevdîtina me ya di nava hefteyê de got ku wê Erdogan ji bo daxistina tansiyonê têkeve nava hewldanan.

Her wisa, ez roja îniyê li Washingtonê tevê civînekê bûm, di wê civînê de general Kevin J. Killea yê ku serfermandarê di operasyonên li dijê Daîşê de fermandarê hêzên hevbeş e, di bersiva pirsa min de ev nêzîkbûn erê kir.

Dema min ev pirs ji wî kir; „Wê di sortiyên ji balafirgehên tirk têkiliyek bi YPGê re hebe yan na?“ Fermandarê amêrîkan wisa bersiv da: „YPG di nava hêzên surî û kurd de ji bo koalisyanê hêza herî bi bawer û dilsoz e!“

Bêguman we di nava hefteyê de encamên vê lihevpêtbûnên (lihevsorbûnê) di nava Enqere û Washingtonê di daxuyaniyên berdevkên herdu aliyan de bihîstiye.

DYA yê got; „dê sortiyên ji baregehên tirk bi hevkariya YPG pêkwere!“ Tirkiyê bi gotina „ev di lihevkirinê de tune“ li dij derket.

Bê vê, di vê kêliya mijara vebûna Kartê Kurd vebûye de Erdogan bi surkontra li dij Obama, di rastiye de pêngavek xurt avêt.

Û kêliya li PKKê da, Barzaniyê bi PKKê re li hevsorkirî jî ji bo xwe guhezand keyseke lêhatî.

Çawa?

Ez jî di nava hefteyê de fêrê vê rastiyê bûm.

Enqerê di dawiya meha pûşperê de careke din petola kurdan li ser Tirkiyê re derxist bazarê û bi vê tevgera xwe derbek di derekeya baypasê de li wê peymana ku di navbera Hewlêr û Bexdayê de hatibû îmzakirin, lê encama dihat xwestin nedabû, da.

Amêrîqiyan tenê ji bo gihîştina bikaranîna Încirlîkê bi carekî ve sê tor (gol) ji Enqerî xwar.

1) Pêvajoya çareseriyê ku ji bo welatê hevalbendê wan bingehê îstîkrarê bû, ji holê rakir.

2) Şerê di navbera Tirkiyê û PKKê de gîhîşt radeye şerê bi Daîşê re xistina nava talûkeyê.

3) Ji bo rizgarkirina Musulê pêdiviya bi hevsengiya di navbera Hewlêr û Bexdayê de hebû, bi tevahî kete nava xeteriyê. Kurdan bi awayekî bêvegere „ya konfederasyon, yan jî jihevqetîna neteweyan“ derxistin pêş. Vê dawiya hefteyê wezîrê karê derve yê Serkariya Herêma Kurdistan Falah Mustafa rasterast ev peyam ragihand serkariya Obama.

Ev lîstikek Kurd e

Washington û Enqerê heryekî bi awayê lîstika briçê bikaranîna keysa (qoza kurd) kurd di nava kurdan de hilbijart.

Lê di heman demî de her kes destê xwe wisa baş vedişêre ku...

Min ev; di belgeya Şîrketa lobiya tirk Dickstein Shapiro de ku wê ev wek belgeya çalakiyê di 30 yê çile 2015 an de ragihandibû wezareta dadê ya Amêrîkayê carekî din dît.

Barzanî niha li ser xeta Enqerê ye

Ji egerên ziyareta Pekî Bakir a Washingtonê yek jî ev bu...

Heke ez bêjim … Ji bo rasterast alîkariya çekan dayîna pêşmêrgeyan pêşnûmeyên ji kongreya Amêrîkayê re hatibû pêşkêşkirin û kurd ketibûn nava çalakiyên pejirandin dayînê, li ser vê Enqere jî dijbangaşiyeke lobîyê dabûn destpêkirin....

Heke ez bêjim... Ji lobîstên tirk David Thompson di peyamên xwe yên ku wî 1 mijdarê (sermawez) û 4. çile de şandibû ofîsên pêşengên komargeran (cumhuriyetçî) de mijara çima Tirkiya li dij alîkariyê derdikeve nivîsandibû...

Di vê kêliya Tirkiye cardin şer daye destpêkirin de..

Her kes li gor hesbê xwe lîstina lîstika kurdan didomîne.

Werger: Fêrgîn Melîk Aykoç